Biblioteka Naukowo-Techniczna od początku istnienia jest integralną
częścią Instytutu Metali Nieżelaznych, wspierając pracowników i inne
zainteresowane osoby (studentów wyższych uczelni,
pracowników placówek PAN, instytutów badawczych, innych jednostek naukowych
oraz firm i zakładów przemysłowych) w pozyskiwaniu materiałów źródłowych,
a także umożliwiając im szybki dostęp do potrzebnych informacji. Początkowo
stanowiła część biblioteki Instytutu Metalurgii Żelaza. W roku 1956 nastąpiło
jej usamodzielnienie. Dalsze zmiany przypadły na rok 1965, kiedy to został
powołany w IMN Branżowy Ośrodek Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej,
w którego skład wchodziły: sekcja biblioteczna, czasopism i opracowań
dokumentacyjnych, informacji reprograficznej oraz sekcja informacji OML w
Skawinie. Od 1996 r. Biblioteka istniała w ramach Działu Informacji i
Marketingu, przemianowanego w 2008 r. na Dział Informacji i Promocji.
Początek zbiorów bibliotecznych stanowiły pozycje przekazane
przez Instytut Metalurgii Żelaza – w 1952 r. biblioteka posiadała 417 książek i 46 egzemplarzy
zbiorów specjalnych. Przez lata liczba ta zwiększyła się wielokrotnie i obecnie
inwentarz liczy 24069 książek, 8084 roczników czasopism oraz 15458 sprawozdań z
prac badawczych i wyjazdów zagranicznych. Znaczną część zbiorów stanowią
również normy, patenty, zestawienia tematyczne i tłumaczenia. Od dwóch lat
gromadzone są również dokumenty elektroniczne (głownie materiały konferencyjne).
Zakres zbiorów jest szeroki i obejmuje: metalurgię metali nieżelaznych,
wzbogacanie i przeróbkę rud, otrzymywanie metali nieżelaznych i stopów,
przetwórstwo, własności i zastosowania metali, metalurgię proszków, analitykę
chemiczną, ekonomię, zagadnienia peryferyjne.
Działalność jednostki koncentruje się wypożyczaniu książek
pracownikom, wypożyczaniu materiałów w ramach wypożyczalni międzybibliotecznej,
udzielaniu informacji biblioteczno-bibliograficznej, udostępnianiu zbiorów w
czytelni naukowo-technicznej, wykonywaniu kopii z zachowaniem prawa
autorskiego.
Na przestrzeni lat w bibliotece organizowane były różnorakie wystawy,
a jej pracownicy czynnie uczestniczyli w wydawaniu czasopism naukowo-technicznych:
- „Prace Instytutu Metali Nieżelaznych” (1972-1989),
- „Biuletyn Instytutu Metali Nieżelaznych” (1966-1988; 1998-2000),
- „Biulletyn Naucno-Techniceskogo” (1974-1988),
oraz czasopism informacyjnych:
- „Biuletyn Dokumentacyjny” (1956-1965),
- „Przegląd Dokumentacyjny” (1966-1985),
- „Przegląd Dokumentacyjny Patentów” (1972-1989),
- „Informacja Ekspresowa Przemysłu Metali Nieżelaznych” (1970-1999),
- „Rynki Metali Nieżelaznych” (1995-1999).
Od 1989 r. w dziale
Informacji i Promocji redagowany jest „Biuletyn Instytutu Metali Nieżelaznych",
który stanowi integralną część miesięcznika „Rudy i Metale Nieżelazne,
Recykling”.
Biblioteka czynnie współpracowała i nadal współpracuje z
krajowymi oraz zagranicznymi ośrodkami informacji. Dzięki korzystaniu z usług
wypożyczalni międzybibliotecznych, pracownicy IMN mogą bezpłatnie korzystać ze
zbiorów innych jednostek naukowych, między innymi: Akademii Górniczo-Hutniczej
w Krakowie, Politechniki Krakowskiej, Politechniki Śląskiej, Uniwersytetu
Warszawskiego, Wojskowej Akademii Technicznej, Politechniki Wrocławskiej,
Instytutu Metalurgii Żelaza.
Biblioteka wysyła do innych jednostek naukowych w kraju i za
granicą periodyk „Rudy i Metale Nieżelazne, Recykling”, a w zamian pozyskuje
cenne czasopisma i monografie. Obecnie współpraca w tym zakresie odbywa się
między innymi z: Akademią Morską w Szczecinie, Wojskową Akademią Techniczną, Biblioteką
Naukową PAU i PAN w Krakowie, Politechniką Warszawską, Instytutem Spawalnictwa,
Instytutem Chemii i Techniki Jądrowej, Instytutem Obróbki Plastycznej, Państwowym
Instytutem Geologicznym, a także z bibliotekami naukowymi z Niemiec, Węgier,
Bułgarii, Serbii, Rosji, Białorusi, Ukrainy, Rumunii.
Początki formowania założeń do systemu bibliotecznego sięgają
roku 1986, kiedy to rozpoczęto tworzyć bazy mające dokumentować piśmiennictwo z
branży metali nieżelaznych, publikacje pracowników i rejestrować księgozbiór.
Od 2011 r. informacja o zbiorach jest dostępna poprzez
katalog OPAC (Online Public Access Catalog), stanowiący istotną część Zintegrowanego
Systemu Bibliotecznego Patron. Czytelnicy mogą w nim przeszukiwać zbiory pod
kątem interesującej ich tematyki, zamawiać i rezerwować pozycje, prolongować
wypożyczone dokumenty. Istnieje również możliwość rejestracji nowych
czytelników online. Użytkownicy biblioteki na adres mailowy otrzymują
powiadomienia o upływającym czasie zwrotu dokumentów. System biblioteczny
składa się dwóch baz: bazy bibliotecznej obejmującej inwentarz biblioteki oraz
bazy Opracowania Własne, do której wpisywane są wszystkie publikacje
pracowników IMN. Baza biblioteczna zawiera również materiały na temat metali
nieżelaznych. Zawartość obu baz to ponad 150 000 rekordów, a liczba ta z każdym
dniem się zwiększa.
Za sprawą postępu technologicznego funkcja biblioteki zmierza
w kierunku zapewnienia zdalnego dostępu do zasobów i udzielania pomocy w
dotarciu do właściwego źródła informacji. Pracownicy IMN mają możliwość
korzystania nie tylko z większości prenumerowanych czasopism w wersji
elektronicznej, ale również z zasobów Wirtualnej Biblioteki Nauki. Od 2017 r. wszyscy
zainteresowani mogą przeszukiwać bazę Taylor and Francis Journals – kolekcja
Science and Technology, której zawartość obejmuje 537 czasopism z dziedziny
nauk przyrodniczych, matematycznych, inżynieryjnych oraz technicznych.
W marcu 2017 r. biblioteka dołączyła do grona bibliotek
naukowych współtworzących katalog centralny NUKAT. Obecnie w bazie NUKAT można
odnaleźć nowości, które w ostatnim czasie wpłynęły do Biblioteki IMN oraz
posiadane przez bibliotekę czasopisma. Stopniowo będą tam wprowadzane informacje
o wcześniej wydanych pozycjach książkowych. Uwidocznienie zbiorów Biblioteki IMN w
katalogu NUKAT pozwala całemu środowisku naukowemu w prosty sposób pozyskać
informacje o naszych zasobach.
Dalszy rozwój działalności biblioteczno-informacyjnej jest
niezbędny i powinien obejmować dalszą komputeryzację, zgodnie z kierunkiem
wyznaczanym przez czołowe biblioteki naukowe w kraju i na świecie. Priorytetem
jest wychodzenie naprzeciw potrzebom informacyjnym użytkowników w taki sposób,
aby biblioteka była dla nich wsparciem w szybkim otrzymywaniu potrzebnych
treści naukowych.
Komentarze
Prześlij komentarz